Tìm hiểu đàn guitar các hợp âm chặn phổ biến và cách bấm đúng

Tác giả: Yamaha Music 

Hợp âm chặn (barre chord) là một kỹ thuật chơi đàn guitar trong đó ngón trỏ bàn tay trái sẽ chặn toàn bộ dây đàn và đóng vai trò như một chiếc capo, trong khi các ngón tay còn lại sẽ bấm dây đàn để tạo ra hợp âm. Nếu bạn muốn hiểu rõ hơn về đàn guitar các hợp âm chặn phổ biến thì đừng bỏ qua bài viết dưới đây nhé! 

Có rất nhiều hợp âm chặn guitar và hầu hết trong số chúng đều có cách thức chặn tương đối giống nhau. Trong đó 2 hợp âm cơ bản nhất là Fa và Si thứ. 

1.1. Hợp âm Fa chặn

Thông thường đối với những bạn mới tập chơi guitar sẽ không thể bấm được hợp âm chặn. Thay vào đó, bạn sẽ được gợi ý bấm hợp âm tắt. Khi bấm hợp âm tắt, ta không cần dùng ngón trỏ chặn cả ngăn mà có cách bấm tắt với hợp âm Fa trưởng chặn như sau:

• Sử dụng ngón trỏ để chặn ngăn 1. 
• Sử dụng ngón áp út để bấm dây số 5 ở ngăn số 3. 
• Sử dụng ngón út để bấm dây số 4 ở ngăn số 3. 
• Sử dụng ngón giữa để bấm dây số 3 ở ngăn số 2.

Nhiều bạn chọn cách bấm hợp âm tắt vì rất dễ để bấm. Tuy nhiên khi bạn móc dây bass của hợp âm tắt, âm thanh sẽ không đủ trầm và không thể hay được như khi bạn chơi một hợp âm chặn hoàn chỉnh. Ngoài ra trong hợp âm chặn, dây bass thường là dây số 6, khi bấm chặn âm sẽ trầm và đẹp hơn so với việc bấm hợp âm tắt. 

 Biểu đồ hợp âm Fa chặn trên đàn guitar (Nguồn: Internet)

1.2. Hợp âm Si thứ

Đối với hợp âm Si thứ, bạn chỉ cần chuyển đổi hợp âm Fa trưởng lên 1 ngăn. Dây bass của hợp âm này sẽ nằm ở dây số 5. Hợp âm này ta có cách bấm như sau: 

• Ngón trỏ của bạn cần chặn tất cả các dây trừ dây số 6 tại ngăn 2. 
• Ngón áp út bấm dây số 5 tại ngăn số 4. 
• Ngón út bấm dây số 4 tại ngăn số 4. Ngón giữa bấm dây số 3 tại ngăn số 3. 

Lưu ý: Người chơi không cần bấm chặn cả dây số 6, vì khi bấm cả dây số 6 mà bạn vẫn móc bass dây 6 sẽ ra hợp âm Si thứ bass Fa. 

 Hợp âm Si thứ trên đàn guitar (Nguồn: Internet)

Để bấm hợp âm chặn guitar đúng cách, bạn cần thực hiện như sau: 

• Hiểu vị trí các âm trên đàn: Việc tìm hiểu về vị trí của các âm đàn là rất quan trọng. Để đánh hợp âm chặn tốt, người chơi cần xác định vị trí của hai dây bass 5 và 6 của đàn. Trên cần đàn, có những khoảng cách giữa các dây tương ứng với các nốt nhạc, mỗi khoảng cách tương đương với một nửa cung. Từ khoảng cách của các nốt nhạc, người chơi có thể tìm ra hợp âm chặn của dây 5 và 6 bao gồm các hợp âm từ C đến B. 
• Đặt ngón tay đúng vị trí: Đầu tiên người chơi đặt ngón trỏ và ngón cái song song nhau trên cần đàn. Chú ý hơi nghiêng ngón tay để phần cạnh ngón trỏ tiếp xúc với dây đàn, giúp bấm dây dễ dàng hơn và giảm tải lực cho ngón tay. Tiếp theo, hãy đặt ngón trỏ sát phím đàn và không để ngón cái cao hơn cần đàn, để tránh bị đè vào dây 1 gây tịt và đảm bảo âm thanh khi đánh đúng và chuẩn. 
• Thử gảy từ dây 6 đến dây 1: Điều này sẽ giúp bạn kiểm tra xem có dây nào tiếng đang bị khác so với các dây còn lại không. Nếu có, hãy ép chặt ngón trỏ hơn rồi đánh lại. Khi âm ra đã đều rồi chúng ta sẽ bắt đầu thực hành đánh các kiểu hợp âm chặn. 

Thực hành các kiểu hợp âm chặn: Đầu tiên người chơi cận tập đánh hợp âm chặn ở tông chuẩn EADGBE. Sau đó nếu bạn đã biết cách chơi hợp âm E (Mi trưởng) thì có thể thực hành với kiểu chặn hợp âm trưởng như sau: 

• Đặt ngón trỏ lên phím thứ 8 để chặn phím. 
• Sau đó bấm ngón áp út lên dây A thứ 5 trên ngăn phím thứ 10. 
• Đặt ngón út lên dây thứ 4 (D) trên phím thứ 10. 
• Cuối cùng, đặt ngón giữa vào dây thứ 3 (dây G) trên phím thứ 9. 

 Người chơi cần đặt ngón tay đúng vị trí để bấm hợp âm chính xác (Nguồn: Yamaha)

Khi bấm hợp âm chặn trên guitar, người chơi cần lưu ý các vấn đề sau đây: 

3.1. Chú ý cách đặt ngón trỏ và ngón cái

Khi bắt đầu tập bấm hợp âm chặn, nhiều người chơi guitar thường gặp phải tình trạng bị tịt nốt do ngón trỏ chưa đè sát các dây, dẫn đến âm thanh không đúng chuẩn. Để chinh phục hợp âm chặn, bạn cần đặt ngón trỏ bằng phần cạnh tay và để cần đàn xoay ra phía trước một chút, cánh tay để vuông góc với mặt phím. Lúc này cánh tay phải được đặt vuông góc với mặt phím. Thông thường đối với hợp âm mở, ngón cái sẽ được đặt hơi cao hơn một chút để tay được thoải mái, tuy nhiên đối với hợp âm chặn, ngón cái sẽ được rút về phía sau cần đàn. Khi đặt ngón tay về sau sẽ giúp các ngón tay tự động đưa ra phía trước. 

Đặc biệt người chơi lưu ý không nên đặt ngón cái quá cao, bởi ngón tay có thể vô tình chạm vào các dây ở dưới, dẫn đến dây không phát ra âm thanh. Do đó, cần đặt ngón cái ở vị trí vừa phải để ngón tay được vuông góc với mặt phím và tránh vô tình chạm vào dây ở dưới, giúp đàn phát ra âm thanh vang và tốt hơn. 

3.2. Bấm sát ngón tay vào thanh sắt

Để bấm được các hợp âm chặn trên guitar, người chơi cần phải đảm bảo ngón tay bám chặt vào thanh sắt. Đồng thời bạn có thể sử dụng tay phải để kéo thùng đàn gần vào cơ thể, và hướng cần đàn ra phía ngoài. Việc này tạo ra hai lực ngược chiều, một hướng vào trong (do tay phải đảm nhận), một hướng ra ngoài (do tay trái đảm nhận), giúp tay chặn của bạn cầm chắc và ổn định hơn.

Người chơi nên bấm sát vào thanh chặn hết mức có thể để lực tay nhẹ nhàng nhất. Bấm càng xa, lực tay sử dụng sẽ càng nhiều hơn, dễ dẫn đến mỏi tay và bị tịt nốt. 

 Bấm sát ngón tay vào thanh sắt để giảm lực và tránh bị tịt nốt (Nguồn: Yamaha)

3.3. Sự dịch chuyển của hợp âm

Sau khi đã chơi được các hợp âm chặn phổ biến, người chơi có thể dễ dàng biến hóa chúng theo ý thích. Bạn không cần phải học lại các hợp âm khác nhau mỗi khi muốn chơi một bài hát mới. Thay vào đó, sau khi bạn đã học được một hợp âm chặn, bạn có thể giữ nguyên cách đặt tay của hợp âm đó và dịch chuyển trên cần đàn để tạo ra các hợp âm khác. Ví dụ, nếu bạn đã học hợp âm F - một hợp âm chặn và bạn muốn chơi hợp âm G, bạn chỉ cần giữ nguyên cách đặt tay của hợp âm F và dịch chuyển hai ngăn trên cần đàn là bạn đã có hợp âm G. 

3.4. Chỉ bấm những dây cần thiết

Khi mới bắt đầu tập chơi guitar, bạn chỉ nên tập trung vào bấm chặn các dây cần thiết để tạo ra âm thanh sạch và rõ ràng. Sau đó, bạn có thể điều chỉnh ngón trỏ để bấm hợp âm nhằm giúp cho âm thanh của đàn khi phát ra trở nên hoàn hảo hơn. Ví dụ, khi chơi hợp âm Fa trưởng, bạn chỉ cần chặn ba dây là dây 6, dây 2 và dây 1. Tương tự, khi chơi hợp âm Si thứ, bạn chỉ cần chặn hai dây là dây 2 và dây 1.

Học và sử dụng được hợp âm chặn giúp mang đến rất nhiều lợi ích cho người chơi guitar trong việc tạo ra những bản nhạc hay, cụ thể như sau: 

• Công cụ chuyển tông: Khi chơi đệm hát, nếu ca sĩ muốn lên tông, thì việc của người đệm đàn sẽ trở nên rất đơn giản nếu biết cách chặn hợp âm. Người chơi chỉ cần dịch ngón trỏ bàn tay trái lên phím tương ứng và giữ nguyên thế bấm của các ngón tay còn lại. Điều này sẽ giúp nâng tông đàn cho ca sĩ hát. 
• Tạo thêm âm khi chơi quạt đàn: Guitar là loại nhạc cụ mạnh về khoản tiết tấu. Để tạo ra các âm đa dạng khi chơi quạt đàn, người chơi guitar, đặc biệt là guitar đệm hát, phải tập trung vào kỹ thuật quạt đàn để có thể thể hiện được các loại tiết tấu khác nhau. Để tạo được đa dạng âm thanh, người chơi phải có bàn tay to để bịt dây đàn tốt hơn. Tuy nhiên, nếu bạn không có bàn tay to để bịt dây, thì hợp âm chặn sẽ là giải pháp hữu hiệu để thay thế. 

 Hợp âm chặn có nhiều công dụng hữu ích khi chơi đàn guitar (Nguồn: Yamaha)

Có hai nguyên nhân dẫn đến lỗi không bấm được hợp âm chặn khi chơi đàn guitar đó là: 

• Do đàn bị cong quá mức: Từ đó khiến cho khoảng cách giữa các dây và cần đàn tăng, làm cho việc bấm hợp âm trở nên khó khăn hơn và đòi hỏi nhiều công sức hơn. 
• Do bản thân người chơi thực hiện thao tác sai: Để tránh lỗi thao tác sai, bạn cần đặt ngón trỏ thẳng hoặc vuông góc với cần đàn và song song với ngón cái để sử dụng được nhiều lực hơn. Thả lỏng cơ thể và dùng sức vừa phải để đánh, đồng thời có thể luyện tập bằng cách đặt ngón trỏ bấm hợp âm chặn trước, sau đó bấm những ngón còn lại hoặc bấm cả hai cùng một lúc để âm thanh phát ra chuẩn xác. 

Ngoài ra, để tránh dây đàn bị rè hoặc âm thanh giật cục, bạn cần luyện tập cho lực bấm tác dụng lên các dây đều nhau. Để bấm hợp âm chặn nghe tự nhiên hơn, bạn có thể luyện tập chuyển đổi từ các hợp âm mở sang các hợp âm chặn để tạo sự nhịp nhàng. Một cách khác để luyện tập là kẹp capo lên ngăn trước vị trí bạn bấm hợp âm để giảm lực tác dụng lên dây và dễ dàng luyện tập hơn. 

 Cần đàn guitar bị cong dẫn đến khó khăn trong việc bấm hợp âm (Nguồn: Internet)

Hiện nay, khách hàng có thể đến các cửa hàng đại lý của Yamaha Music để trải nghiệm các sản phẩm nhạc cụ chính hãng của công ty, trong đó có đàn guitar. Tại đây, khách hàng có thể trực tiếp trải nghiệm sản phẩm, cảm nhận chất lượng âm thanh và thiết kế của từng loại đàn guitar. Đội ngũ nhân viên tư vấn của Yamaha sẽ cung cấp cho khách hàng thông tin về các sản phẩm và hướng dẫn cách sử dụng một cách hiệu quả. Điều này giúp khách hàng cảm thấy tự tin hơn khi quyết định mua sản phẩm và đảm bảo rằng họ đang chọn sản phẩm phù hợp với nhu cầu của mình.

Như vậy, việc học đàn guitar các hợp âm chặn phổ biến có thể là một thử thách đối với những người mới bắt đầu làm quen với bộ môn này. Tuy nhiên, nếu bạn có đủ kiên nhẫn và sự cố gắng, bạn hoàn toàn có thể chơi tốt và thành thục kỹ năng hợp âm chặn trong tương lai.

Hệ thống đại lý Yamaha chính hãng:

Hotline: 1900 299 279 

Website: https://vn.yamaha.com

Facebook: Yamaha Music Vietnam

Zalo: Yamaha Music Vietnam