3 cách khắc phục cần đàn bị cong hiệu quả

Tác giả: Yamaha Music 

Cần đàn bị cong vênh sau một thời gian dài sử dụng là một trong những lỗi khá phổ biến đối với người chơi guitar. Tình trạng này không chỉ gây ảnh hưởng tới người chơi mà còn góp phần làm giảm tuổi thọ của cây đàn. Để khắc phục lỗi cần đàn bị cong, người chơi có thể tham khảo các phương pháp trong bài viết dưới đây.

Cần đàn guitar bị cong là tình trạng phần cổ của cây đàn guitar bị cong vênh và không còn thẳng đều như trước. Lúc này cây đàn sẽ gần như không thể điều chỉnh được, dây đàn bật ra khỏi đai ốc, trong khi phím đàn thì phát ra âm thanh vo ve vô cùng khó chịu. Từ đó, gây ảnh hưởng không nhỏ đến âm sắc của nhạc cụ và làm cho chất lượng âm thanh phát ra khi đánh trở nên đục ngầu.

4 nguyên nhân chính khiến cần đàn guitar bị cong: 

• Do điều kiện thời tiết, tác động của khí hậu Việt Nam: Việt Nam là một quốc gia sở hữu nền khí hậu nóng ẩm, mưa nhiều. Điều này có thể làm tăng độ ẩm trong môi trường khiến cho cần đàn bị giãn nở hoặc co lại. Từ đó dẫn đến tình trạng cần đàn bị cong chỉ sau một thời gian ngắn sử dụng.

• Do độ ẩm: Nếu bạn đặt cây đàn guitar của mình trong môi trường ẩm ướt có thể là gác mái, nhà kho, nhà để xe,... thì độ ẩm không khí sẽ khiến cho cổ đàn dần dần bị thay đổi. Lớp sơn bên ngoài cây đàn có thể bị bong ra, trong khi thùng đàn sẽ bị phồng rộp lên và thay đổi hình dạng.

• Do đặt đàn sai tư thế: Khi dựng đàn vào tường hoặc để đàn nằm lên mặt đất, cần đàn sẽ phải chịu lực, dẫn đến cong cần.

• Do chịu sức ép từ độ căng của dây đàn trong thời gian dài: Thông thường dây đàn sẽ được kẹp chặt vào cần đàn để giúp phát ra âm thanh. Thế nhưng nếu độ căng của dây đàn quá lớn sẽ khiến cho cổ đàn bị kéo cong theo thời gian, thậm chí là bị gãy.

• Do tuổi của đàn: Thực tế, cây đàn càng cũ thì cần đàn càng có khả năng bị cong vênh do tác động của thời gian và quá trình sử dụng của người chơi.

Cần đàn guitar có thể bị cong lên hoặc cong xuống do nhiều nguyên nhân (Nguồn: Internet)

Tình trạng cần đàn guitar bị cong có thể gây ra những tác động đáng kể đến trải nghiệm của người chơi và cây đàn của bạn, cụ thể như sau:

• Khó chơi đàn: Khi cổ đàn bị cong vênh, việc chơi đàn sẽ trở nên khó khăn hơn rất nhiều. Bạn sẽ không thể cầm đàn đúng cách và điều này có thể gây đau hoặc mang đến sự khó chịu cho người chơi trong thời gian dài.

• Giai điệu kém, âm thanh lạc nhịp: Cần đàn bị cong có thể làm giảm đi sự sắc nét và rõ ràng của âm thanh khi được đánh ra. Chưa kể, do hình dáng của cần đàn bị thay đổi cũng khiến cho người chơi không thể bấm đúng phím đàn. Từ đó, gây ra sự lạc nhịp trong âm thanh và khiến cho người chơi không thể tạo ra được giai điệu đồng nhất và chính xác.

Để nhận biết cần đàn guitar có bị cong hay không, người chơi có thể áp dụng một trong ba cách dưới đây:

2.1. Cách 1: Kiểm tra bằng mắt thường

Một trong những cách đơn giản nhất để nhận biết tình trạng cổ đàn bị cong đó là dùng mắt thường để kiểm tra. Các bước thực hiện như sau:

• Bước 1: Xoay cần đàn về phía bạn và giữ cho cây đàn guitar ngang tầm mắt.

• Bước 2: Quan sát phần cổ đàn, nếu cổ đàn nghiêng sang trái thì là do thanh chỉnh cần (truss rod) quá lỏng, còn nếu nghiêng sang phải thì là do truss rod quá chặt.

Ngoài ra khi cần đàn bị cong, dây đàn thường sẽ bị đẩy cao lên hơn so với bình thường. Do đó, bạn có thế sử dụng bóng do dây đàn tạo ra để đánh giá độ thẳng của cổ đàn.

Hướng cổ đàn về phía bạn để thuận tiện cho việc quan sát và kiểm tra (Nguồn: Internet)

2.2. Cách 2: Sử dụng thước thẳng

Nếu bạn không phát hiện ra bất kỳ điểm bất thường nào khi kiểm tra trực quan cây đàn guitar bằng mắt thường thì có thể sử dụng thước thẳng để kiểm tra hoặc giúp xác định mức độ cong vênh của cần đàn. Cách làm như sau:

• Bước 1: Đặt cây đàn guitar lên một bề mặt phẳng, ổn định, chẳng hạn như bàn làm việc sau đó đặt thước kẻ lên cần đàn để kiểm tra.

• Bước 2:Quan sát khoảng cách giữa các phím đàn và cần đàn guitar, đặc biệt là ở phím thứ 6. Nếu khoảng cách giữa phím đàn và cần đàn lớn hơn hoặc nhỏ hơn 0,4mm thì chứng tỏ cần đàn đã bị cong (lên hoặc xuống) và cần phải được nắn thẳng lại.

Nếu khoảng cách giữa cần đàn và phím đàn lớn hơn 0,4mm chứng tỏ cần đã bị cong (Nguồn: Internet)

2.3. Cách 3: Sử dụng kĩ thuật ấn phím đàn 

Kỹ thuật ấn phím đàn là một trong những cách hiệu quả nhất để giúp bạn kiểm tra tình trạng cần đàn bị cong vênh sau một thời gian sử dụng. Cách kiểm tra như sau:

• Bước 1: Đặt cây đàn guitar lên một bề mặt phẳng, ổn định, chẳng hạn như bàn làm việc để kiểm tra.

• Bước 2: Chọn một dây bất kỳ và ấn chặt vào phím số 1 và số 12. Nếu dây đàn và phím đàn không chạm nhau và có khoảng cách lớn hơn 0,4mm thì chứng tỏ cổ đàn có vấn đề về độ cong vênh.

Ấn phím đàn, nếu dây đàn và phím đàn không chạm nhau chứng tỏ cần đàn đã bị cong (Nguồn: Internet)

Có rất nhiều cách để giúp người chơi khắc phục tình trạng cần đàn guitar bị cong và dưới đây là ba cách phổ biến nhất.

3.1. Chỉnh với đàn có ti chỉnh cần 

Trong trường hợp cần đàn guitar bị cong ở mức độ nhẹ và bạn muốn tự chỉnh cần tại nhà để tiết kiệm chi phí thì có thể sử dụng ti chỉnh cần để chỉnh lại cổ đàn. Phương pháp này có thể áp dụng được cho tất cả các loại đàn guitar từ acoustic, classic cho đến guitar điện. Tuy nhiên, nhược điểm của phương pháp này là chỉ thực hiện được bởi người có kinh nghiệm.

Các bước chỉnh cần đàn:

• Bước 1: Đầu tiên bạn cần xoay khóa đàn để nới lỏng khóa và khiến cho dây đàn chùng lại. Lưu ý là bạn không cần phải tháo dây ra khỏi khóa đàn.

• Bước 2: Bạn quan sát vị trí của ti chỉnh cần và lắp lục chỉnh cần vào thùng đàn qua lỗ thoát âm. Sau đó tiến hành vặn ti chỉnh cần. Nếu cần đàn bị cong lên thì bạn nên vặn ti chỉnh sang trái ngược chiều kim đồng hồ, còn nếu cần đàn bị cong xuống thì nên vặn sang phải, xuôi chiều kim đồng hồ.

Dùng ti chỉnh cần để vặn cần đàn về lại đúng vị trí ban đầu (Nguồn: Internet)

3.2. Chỉnh với đàn không có ti chỉnh cần 

Trong trường hợp không có sẵn ti chỉnh cần thì bạn không nên tự chỉnh đàn tại nhà. Bởi việc chỉnh cần đàn sẽ trở nên khó khăn hơn và chỉ một sai sót nhỏ cũng có thể khiến cho cần đàn bị biến dạng, lệch phím thậm chí là gãy hẳn.

Thay vào đó, cách tốt nhất là bạn nên mang đàn đến các cửa hàng nhạc cụ uy tín để được hỗ trợ sửa chữa. Chi phí sửa đàn sẽ còn tùy thuộc vào mức độ cong vênh của cần đàn.

Mang đàn đến các cửa hàng nhạc cụ uy tín để được hỗ trợ sửa chữa (Nguồn: Internet)

3.3. Chỉnh truss rod

Tương tự như phương pháp sử dụng ti chỉnh cần, người chơi có thể thông qua việc chỉnh truss rod để sửa cần đàn bị cong tại nhà, giúp tiết kiệm chi phí và thời gian sửa chữa. Để áp dụng được phương pháp này, đàn guitar của bạn phải có truss rod như dòng Guitar Acoustic. Cách làm như sau:

• Bước 1: Đầu tiên bạn cần quan sát đàn guitar của mình có truss rod không và vị trí của chúng.

• Bước 2: Xoay khóa đàn để nới lỏng khóa và khiến cho dây đàn chùng lại.

• Bước 3: Sử dụng một chiếc tua vít có hình chữ L để xoay cần đàn.

  • Nếu truss rod bị lỏng khiến cho cần đàn bị võng, bạn nên vặn cần đàn từ trái sang phải.
  • Nếu truss rod quá chặt khiến cho cần đàn bị cong lên, khi đánh sẽ chạm vào dây thì bạn nên vặn cần đàn từ phải sang trái.

• Bước 4: Căn chỉnh cần đàn lại sao cho vừa ý.

Dùng tua vít chữ L để xoay thanh giằng nhằm chỉnh lại cần đàn (Nguồn: Internet)

Để cần đàn guitar không bị cong theo thời gian, người chơi có thể áp dụng các phương pháp sau đây:

• Đặt đàn guitar ở vị trí có nhiệt độ và độ ẩm phù hợp: Nhiệt độ và độ ẩm là hai tác nhân chính gây ra các biến dạng cong và xoắn ở cổ đàn. Do đó, để giữ đàn guitar trong trạng thái tốt nhất, bạn nên đặt chúng ở nơi có độ ẩm dao động từ 44 - 55%; hoặc sử dụng máy hút ẩm để tạo môi trường bảo quản tốt nhất cho đàn.

• Sử dụng máy tạo độ ẩm cho đàn guitar: Người chơi có thể trang bị thêm máy tạo độ ẩm cho đàn guitar để giúp kiểm soát độ ẩm bên trong và xung quanh nhạc cụ. Đồng thời hạn chế sự biến đổi nhiệt độ và độ ẩm môi trường, từ đó giúp giảm tình trạng cong cần đàn và giữ cho âm thanh của đàn trong tình trạng tốt nhất.

• Bảo quản đàn guitar trong túi, hộp: Cách tốt nhất để bảo quản cây đàn guitar của bạn là đặt trong một chiếc túi hoặc hộp bảo vệ. Điều này sẽ giúp cho cây đàn hạn chế tình trạng bị rơi vỡ hoặc biến dạng do tác động từ môi trường bên ngoài.

• Đặt đàn lên các giá treo đàn: Việc đặt guitar lên giá treo đàn sau khi sử dụng sẽ giúp đàn được đặt ở vị trí cố định, tránh tối đa các va đập gây trầy xước, hư hại đàn. Đồng thời, còn giúp bạn thể hiện sự chuyên nghiệp như một nghệ sĩ thực thụ; không gian căn phòng cũng trở nên gọn gàng, thẩm mỹ hơn khi đặt đàn dưới đất. 

Bảo quản đàn guitar trong hộp hoặc giá treo đàn để giữ cho đàn luôn ở trạng thái tốt nhất (Nguồn: Internet)

Trên đây là những lý do và phương pháp để khắc phục lỗi cần đàn bị cong hiệu quả trong quá trình sử dụng. Để hạn chế tình trạng bị cong cổ đàn guitar, người chơi nên tìm mua những loại đàn guitar chất lượng từ các thương hiệu nhạc cụ uy tín như Yamaha Music hoặc bạn có thể đến các đại lý của Yamaha để được tư vấn hỗ trợ chỉnh sửa cần đàn.

Hệ thống đại lý Yamaha chính hãng:

Hotline: 1900 299 279 

Website: https://vn.yamaha.com

Facebook: Yamaha Music Vietnam

Zalo: Yamaha Music Vietnam