Những loại cáp và đầu nối nào được sử dụng trong hệ thống âm thanh công cộng (PA)?
Trong hệ thống âm thanh PA, nhiều loại cáp và đầu nối khác nhau được sử dụng để kết nối các thiết bị với nhau. Nếu sử dụng sai dây cáp hoặc đầu nối, thiết bị sẽ không hoạt động. Trong trường hợp xấu nhất còn có thể gây nguy hiểm, vì vậy hãy nhớ hiểu rõ loại cáp và đầu nối nào được dùng.
Đầu nối thường được sử dụng trong hệ thống âm thanh công cộng
Đầu nối XLR
Đầu nối này thường được dùng trong các hệ thống âm thanh chuyên nghiệp - yêu cầu sự bền bỉ - tương thích với phương pháp cân bằng sẽ được giải thích sau, loại đầu nối này rất chắc chắn, không bị biến dạng, đồng thời có cơ chế khóa giúp cáp không bị ngắt kết nối khi kéo. Đầu nối XLR được sử dụng với micrô, amplifier, loa, v.v.
Đầu nối Phone
Có hai loại đầu nối phone: stereo và mono. Đầu nối stereo phone được gọi là đầu nối phone TRS. Đầu nối này được sử dụng để xử lý tín hiệu stereo cho tai nghe và bổ sung hiệu ứng. Đầu nối phone TRS cũng có thể được sử dụng cho kết nối balance. Đầu nối phone cho tín hiệu mono chỉ được sử dụng trong phương pháp unbalanced, sẽ được giải thích sau, và dùng khi kết nối với các nhạc cụ như guitar điện và keyboard.
Lời khuyên
Có một cách kết nối được gọi là "combo jack" cho phép kết nối cả đầu nối XLR và phone. Loại đầu nối này chủ yếu được sử dụng ở mixer và audio interface.
Loại cáp được sử dụng trong hệ thống âm thanh công cộng (PA)
Tín hiệu điện truyền đến đến các thiết bị khác nhau trong hệ thống qua các đầu nối, dưới dạng tín hiệu unbalanced hoặc balanced. Mỗi loại tín hiệu sử dụng mỗi loại cáp riêng.
Các đặc điểm của tín hiệu balanced và unbalanced:
Tín hiệu balanced: loại bỏ tiếng ồn tốt
Tín hiệu unbalanced: dễ bị nhiễu
Tín hiệu balanced được truyền với cả pha dương và pha âm và sử dụng ba dây truyền: nóng, lạnh và nối đất. Trong trường hợp này, sử dụng cáp nối đất được bảo vệ kép (nóng và lạnh).
Tín hiệu unbalanced chỉ được truyền theo một pha dương và sử dụng hai dây truyền dẫn: dây nóng và dây nối đất. Trong trường hợp này, cáp được sử dụng bao gồm một sợi được bảo vệ bằng lưới.
- Cáp balanced: hai dây (nóng và lạnh) tạo nên lõi cáp được bọc bằng dây lưới che chắn
- Cáp unbalanced: dây đơn (chỉ dành cho dây nóng) tạo nên lõi cáp được bọc bằng dây lưới che chắn
Làm thế nào để tiếng ồn được loại bỏ khi truyền tín hiệu balanced ?
Cáp càng dài thì càng phát ra nhiều tiếng ồn, do cách cấu tạo của cáp. Tín hiệu micro là dòng điện đặc biệt tinh tế. Khi tiếng ồn thu được từ tín hiệu micrô được mixer khuyếch đại lên, tiếng ồn sẽ làm giảm chất lượng âm thanh. Bên cạnh việc thu ngắn chiều dài cáp để giảm lượng tiếng ồn nhiều nhất có thể, bạn cũng có thể loại bỏ tiếng ồn thu được trên đường truyền bằng cách sử dụng đường truyền balanced.
Nhiễu ồn luôn xảy ra theo cùng một pha, nếu thêm tín hiệu theo pha ngược lại, nhiễu trong tín hiệu có thể bị loại bỏ do mối quan hệ cộng - trừ.
Keyboard và máy phát đã có tỷ lệ signal-to noise cao, do đó, tiếng ồn có xu hướng ít được chú ý hơn ngay cả khi sử dụng tín hiệu unbalanced. Điều đó nói rằng, nếu sử dụng cáp dài hơn, tốt nhất nên sử dụng hộp DI, điều này sẽ truyền tín hiệu balanced.
<Lưu ý> Không sử dụng cáp splitter hoặc kết nối giống nhau để chia đầu ra âm thanh stereo từ keyboard hoặc các nhạc cụ khác thành các kênh mono có đầu nối TRS. Điều này có thể gây ra sự cố khi các kênh trái và phải triệt tiêu lẫn nhau, khiến âm thanh không nghe được.
Dây cáp "Mic" và "Line"
Dây cáp balanced có một đầu nối XLR male và một đầu nối XLR female được gọi là dây cáp "mic", thường được sử dụng để kết nối micro với mixer. Cáp unbalanced với hai đầu phone được coi là dây cáp "line".
Các đầu nối và cáp khác được sử dụng với hệ thống phát thanh công cộng
Dây nối RCA pin
Đầu nối này được dùng cho thiết bị âm thanh và thiết bị nghe - nhìn (AV), được sử dụng với các tín hiệu unbalanced. Các dây nối có màu tùy theo loại tín hiệu. Đầu nối màu trắng dùng để gửi tín hiệu đến kênh bên trái (L) và đầu nối màu đỏ dùng để gửi tín hiệu đến kênh bên phải (R).
Dây nối USB
Đầu nối USB được sử dụng để gửi và nhận tín hiệu âm thanh đến và đi từ mixer có chức năng giao diện âm thanh và máy tính cá nhân. Các cổng nối này được sử dụng để lưu lại các bản mix khi biểu diễn trực tiếp về máy tính cá nhân hoặc để sản xuất âm nhạc.
Các loại cáp tương thích với loa passive
Cần có dây cáp chuyên dụng để kết nối amplifier với loa passive. Những loại cáp này có độ bền cao, có thể truyền những tín hiệu được amplifier khuếch đại với công suất lớn. Không giống như các loại cáp mic / cáp line được sử dụng cho tín hiệu balanced/ unbalanced, các loại cáp này không được bọc lớp ngoài.
<Lưu ý> Sử dụng cáp micro hoặc cáp line để kết nối với loa công suất lớn.
Các cổng nối dành cho loa passive
Loại cổng SpeakON
Đây là cổng chuyên dụng được trang bị khóa, dùng cho các thiết bị âm thanh chuyên nghiệp, dùng để kết nối amplifiers và các dòng loa passive. Sau khi gắn dây vào, xoay dây theo chiều kim đồng hồ để khóa lại.
Loại cổng Phone (chỉ dùng cho loa)
Cáp Phone tiêu chuẩn sẽ có một lõi được bảo vệ riêng biệt và các dây cáp chuyên dụng cho loa (không được bao bọc) gồm hai lõi được dùng cho loa passive.
Dây cáp được tước sẵn cho loa
Những dây nối được tước sẵn được sử dụng cho mục đích phổ thông, chẳng hạn như với hệ thống âm thanh gia đình. Chúng đánh dấu bằng màu sắc để biểu thị dây dương (+) và dây âm (-). Kết nối ngược dây dẫn sẽ làm các pha bị đảo ngược, vì vậy hãy đảm bảo kết nối amplifier và các loa passive sao cho phần âm và dương của chúng khớp với nhau.
